Araçların güvenli sürüşünde en önemli etkenlerden biri de rot-balans ayarının yapılmış olmasıdır. Adana rot-balans ayarı yapan firmalardan Atiser Otomotiv olarak bugün sizlerle rot-balans ayarının önemi ve ne işe yaradığı ile karşınızdayız. İlk olarak rot-balans nedir gelin birlikte bakalım.
Rot ayarı, direksiyon ile tekerleğin baktığı yönü ifade eden bir kavramdır. Yani direksiyon nereye çevrilirse tekerleğin de aynı yöne bakmasını sağlayan ayara denilmektedir. Dolayısıyla araçtaki yön durumu için en önemli ayardır.
Balans ise tekerlekler arasındaki açı ve doğrultuların birbirine eşit ve doğru olmasını sağlayan ayardır.
Rot ayarı, aracın çukura girmesi, bir kaldırıma çarpması, süspansiyon ayarını bozabilecek kazalar nedeniyle bozulabilmektedir. Yani aracın süspansiyon bileşenlerinin değiştirilmesi veya aşınması gibi durumlarda ortaya çıkabilmektedir.
Aracın rot-balans ayarının bozukluğu, seyir halindeyken aracın seyir halindeyken sağa-sola sapması veya fazla titremesi gibi durumlardan anlaşılabilir. Rot-balans ayarı, güvenli sürüş için şarttır. Dolayısıyla 8 bin-10 bin kilometrede bir rot-balans ayarının yapılması gerekmektedir. Çok çukurlu yollardan sonra mutlaka aracın rot-balans ayarının kontrol edilmesi gerekir. Dünyanın önde gelen lastik markaları olan Goodyear, Hankook, Pirelli ve Michelin gibi lastik üreticileri de düzenli olarak rot balans ayarı ve lastik rotasyonu yapılmasını tavsiye ediyor.
Rot ayarı normal olan araçlarda tekerlekler arasında uzaklık ve açı farkı olmaz. Aracın rot ayarında problem varsa trafikte seyrederken araç sağa sola çekebilir. Rot ayarı çok bozuksa yoldan savrulma riski bile olabilir.
Rot ayarının bozuk olmasının sonuçlarından biri de tekerleklerin çok çabuk eskimesidir. Rot ayarı bozuk aracın tekerlek dişlileri sıyrıldığı için özellikle dönüşlerde fazla ses gelir. Tekerlek doğrultusu ile direksiyon doğrultusu arasında bulunan fark da rot ayarı bozukluğundan kaynaklanır.
Rot ayarından önce uzmanlar aracı istasyona yerleştirerek sorunun rot ayarından mı yoksa başka bir problemden mi kaynaklandığına bakar. Sorun rot kaynaklı ise araç tekerlekleri rot ayarının yapıldığı bilgisayarlara bağlanır. Rot ayarının bozukluk derecesi tespit edildikten sonra ise uzmanlar ayarı yapar. Paralel tekerleklerin ayarı yapıldıktan sonra rot ayarı yapılmış olur.
Aracın dengesini sağlayan balans ayarında ise ağırlığın tekerlere eşit gitmesi için ayarlama yapılır. Balans ayarı bozuk bir araç sürüş esnasında titrer. Özellikle yüksek hızlı sürüşlerde bu titreme artar ve güvenli sürüş ortadan kalkar. Ayar bozukluğu ön tekerleklerdeyse önde, arka tekerleklerdeyse arkada titreme daha fazla görülür.
Yukarıda belirttiğimiz gibi balans ayarının dengesiz olması durumunda araç sürüş halindeyken titrer. Bu da hem güvenli sürüş ortamını ortadan kaldırır hem de konforlu sürüşü engeller.
Balans ayarı yapılırken önce bütün tekerlekler sökülüp balans ayarının yapıldığı alette tek tek ayarları yapılır. Ardından jantların ve lastik basıncı kontrol edilir. Tekerleklerde bozukluk varsa hasarlar ortadan kaldırılır. Daha sonra bilgisayara bağlı olan ve tekerleklerin takıldığı bu alet döndürülerek balans ayarı kontrol edilir. İşin uzmanı olan ustalar tekerleklerin gerekli olan bölümlerine uygun ağırlıkları koyarak balans ayarını sonlandırır. Daha sonra balans ayarı yapılan tekerlekler araca takılarak güvenli ve konforlu sürüş sağlanır.